Dwadzieścia lat temu dzięki wytrwałości i zaangażowaniu niewielkiej grupy matek, które wychowywały niepełnosprawne dzieci, utworzona została w Chorzowie organizacja zrzeszająca rodziców, którym zależało na zapewnieniu swoim niepełnosprawnym intelektualnie pociechom odpowiednich warunków sprzyjających ich rozwojowi. Tak zaczęła się historia chorzowskiego koła PSOUU. Ten bardzo ważny zarówno dla rodziców jak i podopiecznych jubileusz uczczono podczas uroczystej gali, która odbyła się w Chorzowskim Centrum Kultury. Na scenie pojawili się wyjątkowi artyści z Teatru Szóstego Dnia – w skład grupy wchodzą terapeuci oraz uczestnicy Warsztatu Terapii Zajęciowej w Chorzowie – którzy przenieśli nas w „barwne” lata osiemdziesiąte, ukazując PRLowskie realia z przymrużeniem oka. Był śpiew, taniec i długie kolejki za rzucanym spod lady towarem. Przygotowany przez prawie pół roku spektakl, został ciepło przyjęty przez zgromadzoną na widowni publiczność, wśród której zasiedli m.in.: członek Zarządu Głównego PSOUU Andrzej Sekuradzki, Biskup Pomocniczy Gerard Bernacki, prezydent miasta Chorzów Andrzej Kotala. Galę uświetnił występ grupy tanecznej Tomasza Micha oraz Jerzy Ciurlok znany z kabaretu Masztalscy.
Ważnym punktem obchodów dwudziestolecia chorzowskiego Koła PSOUU były liczne nagrody i wyróżnienia dla osób związanych ze Stowarzyszeniem. Nagrodzono rodziców, którzy przyczynili się do powołania Stowarzyszenia, pierwszych pracowników oraz wspierających chorzowskie Koło samorządowców. Zastępca Prezydenta Miasta Wiesław Ciężkowski, wice przewodniczący Rady Miasta Marek Kopel oraz Koło Wolontariatu Iskra działające przy ZST nr 2, nagrodzeni zostali Kulą Doskonałości przyznawaną przez Zarząd Główny PSOUU. Z rąk przedstawiciela Zarządu Głównego wyróżnienia w postaci medalu „Fideliter et Constanter” – „Wiernie i Wytrwale” otrzymali również rodzice, którzy przyczynili się do utworzenia chorzowskiego Koła PSOUU. Medale odebrały: Maria Bursztynowicz, Ela Dziurska, Zofia Hałasa, Barbara Sobura oraz Stefania Zbylut. Zarząd chorzowskiego Koła wręczył także swoje statuetki dla najbardziej zaangażowanych w działalność Stowarzyszenia byłych samorządowców oraz rodziców, otrzymali je: Florian Lesik, Mariusz Marqard, Stanisław Grześkowiak oraz rodzice: Krystyna Dołegowska, Irena Drobisz, Grażyna Filipowska, Liliana Łukowicz, Regina Przybyła, Zygmunt Stachura, Jadwiga Maria Żłobińska, Iwona Bąk, Elżbieta Gibas.
Gdyby dwadzieścia lat temu nie doszło do spotkania kilku rodziców oraz nawiązania współpracy z chorzowskimi samorządowcami, dziś zapewne nie rozmawialibyśmy o historii i osiągnięciach chorzowskiego Koła PSOUU. Na szczęście założyciele naszego Koła spotkali się we właściwym miejscu i czasie. Dzięki nim 15 lutego 1993 roku chorzowskie Stowarzyszenie otwarło pierwszą placówkę Ośrodek Rehabilitacyjno-Wychowawczy dla dzieci z upośledzeniem umysłowym. Początkowo placówka świadczyła usługi rehabilitacyjne dla 35 dzieci, a jej pierwszym kierownikiem została pani Małgorzata Brzozowska. Z czasem podopiecznych objętych opieką stowarzyszenia zaczęło przybywać, dlatego ważne stało się pozyskanie sponsorów, którzy pomogli by w doposażeniu istniejącego już ORW, wsparli działania zmierzające do otwarcia Warsztatu Terapii Zajęciowej, a przede wszystkim przyczyniliby się do stworzenia niepełnosprawnym dzieciom jak najlepszych warunków sprzyjających rehabilitacji fizycznej i społecznej. Dzięki chorzowskim władzom, zaangażowanym w działalność ORW, w 1994 roku obchody Dni Miasta połączono z dużą akcją charytatywną pod hasłem: „Otwórzmy przed nimi życie”. Dochód z akcji, podczas której licytowano różne bezcenne przedmioty, wsparł działalność chorzowskiego Koła PSOUU. Wśród licytowanych wówczas przedmiotów znalazły się m.in. pamiątki klubowe Ruchu Chorzów, okolicznościowy puchar z łuski armatniej darowany przez jednostkę wojskową w Chorzowie oraz wiele innych niezwykłych przedmiotów. Hojność mieszkańców Chorzowa, instytucji oraz biorących udział w akcji sponsorów pozwoliła naszemu stowarzyszeniu na otwarcie dwa miesiące później Warsztatu Terapii Zajęciowej (1.08.1994r.) dla kilkudziesięciu niepełnosprawnych młodych ludzi, którzy z powodu upośledzenia umysłowego nie mieli szans na znalezienie pracy. Pierwszym kierownikiem Warsztatu został pan Władysław Heliński.
Lata pracy na rzecz godnego życia osób niepełnosprawnych zjednały PSOUU w Chorzowie wielu przyjaciół – zarówno wśród osób prywatnych, instytucji, jak i władz samorządowych, z którymi systematycznie współpracujemy. Od 2005 roku Stowarzyszenie wyróżnia statuetkami „Człowieka-Anioła” darczyńców, którzy okazali niepełnosprawnym dzieciom najwięcej serca. Statuetki Aniołów – wykonywane co rok przez niepełnosprawnych uczestników Warsztatu Terapii Zajęciowej – wręczane są podczas Świątecznego Spotkania z Aniołami – gali, na którą zapraszani są wszyscy przyjaciele Stowarzyszenia, ludzie wielkiego serca – darczyńcy, artyści uświetniający nasze imprezy oraz przedstawiciele władz miasta.
Dwadzieścia lat to bardzo długi okres. Przez ten czas nasze Koło stale się rozwijało rozszerzając wachlarz usług, świadczonych na rzecz osób niepełnosprawnych i ich rodzin. Obecnie otwarty dziewiętnaście lat temu Ośrodek Rehabilitacyjny dziś działający pod nazwą Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy, prowadzi działalność rehabilitacyjną i edukacyjną dla 60 podopiecznych z niepełnosprawnością intelektualną. Z usług rehabilitacyjnych w naszej placówce korzystają również dzieci przyjmowane w systemie ambulatoryjnym. Do dyspozycji naszych podopiecznych mamy bogato wyposażoną Salę Doświadczania Świata, raz w tygodniu odbywają się dodatkowe zajęcia z hipoterapii oraz dogoterapii. Ponieważ coraz częściej o możliwość rehabilitacji w naszej placówce pytali rodzice bardzo małych dzieci, postanowiliśmy wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom. Narodziny dziecka u którego lekarze diagnozują deficyty rozwojowe, to bardzo często ogromny wstrząs dla rodziców. Diagnoza lekarska określająca dokładny rodzaj zaburzeń występujących u ich oczekiwanego maleństwa, jest jak zderzenie z pędzącym samochodem. Konieczność przystosowania się do tej nowej sytuacji wymaga ogromnie dużo czasu i wysiłku. Dlatego też, aby wesprzeć rodziców w tym najtrudniejszym dla nich okresie, od września 2010 roku zaczęliśmy przyjmować na zajęcia rehabilitacyjne kilku miesięcznych pacjentów. Obecnie maluszki objęte są opieką: pediatry ze specjalizacją rehabilitacja medyczna, neurologa dziecięcego, fizjoterapeutów, neurologopedy, logopedy klinicznego z terapią wczesnodziecięcą, psychologa klinicznego oraz pedagoga specjalnego, w prowadzonym przez nasze Stowarzyszenie Ośrodku Wczesnej Interwencji.
Towarzysząc naszym podopiecznym (uczniom OREW oraz uczestnikom WTZ) w ich wędrówce przez życie, wielokrotnie wychodziliśmy poza placówki, aby umożliwić im kontakt ze zdrowymi rówieśnikami. W listopadzie 2007 r. uczestnicy WTZ oraz uczniowie z naszego Ośrodka – realizujący zadania w ramach brytyjskiego programu aktywizacji osób niepełnosprawnych The Gateway Award – spotkali się z chorymi na nowotwory podopiecznymi mysłowickiego hospicjum Cordis. Wizyta ta zapoczątkowała akcję „Cząstka mnie dla Ciebie”, w ramach której niepełnosprawna młodzież występuje w roli „kolegów od serca”, niosących radość chorym rówieśnikom. To akcja, to tylko ułamek tego co staramy się robić, wychodząc poza ramy programów nauczania, chcąc zapewnić naszym podopiecznym jak najlepsze warunki sprzyjające ich rozwojowi, aby mogli w miarę swoich możliwości jak najpełniej poznawać otaczający ich świat.
Sylwia Pradelok-Świerc
